"Kringlooplandbouw voelt als de meest natuurlijke manier van boeren. Onze koeien eten grasklaver en wat graan, dat beide op ons land groeit op de mest van de koeien. Voedingsstoffen keren steeds terug en zo krijg je een zelfstandig functionerend systeem. Veel boeren importeren grondstoffen en exporteren vlees en zuivel – daar is geen kringloop aan.

Al sinds de wederopbouw zit schaalvergroting tussen de oren van boeren geramd. En je moet ook wel blijven groeien, als je in het huidige systeem wilt overleven. Je hebt nauwelijks invloed op de prijzen, maar zit klem tussen multinationals die krachtvoer aan je verkopen en Friesland Campina die je melk afneemt. Normaliter schrijven ondernemers zelf een factuur, maar boeren leveren een product en horen pas twee weken later wat ze ervoor krijgen.”

Eerste leningen aan biologisch-dynamische landbouw

In 1984 keerde Triodos Bank een van de eerste leningen uit aan biologisch-dynamische landbouw. Op dit moment financiert Triodos in totaal 34.000 hectare biologische landbouwgrond.

Malieveld

“Daarom vind ik het vreemd om nu zoveel boeren op het Malieveld te zien. Ze willen ruimte om nog verder te groeien en dus in dit systeem te blijven, terwijl boeren er juist slachtoffer van zijn. Ik snap de emoties echt wel, die voel ik zelf ook. Mijn familie boert al generaties lang. Maar als je iets breder kijkt, dan zie je dat juist dit ratracemodel boeren om zeep helpt. En dat terwijl je ook de kost kunt verdienen buiten het systeem. Als je je alleen richt op produceren, dan beperk je je mogelijkheden.

Wij hebben een hotelletje, een lestraject, workshops kaasmaken, een boerderijwinkel. We verkopen deels onder eigen naam; onze camembert Zwaluwgekwetter ligt bij Ekoplaza en bij veel restaurants. Als je anoniem bent en bijvoorbeeld als huismerk verkocht wordt, dan ben je inwisselbaar.”

  • De camembert van John: Zwaluwgekwetter

  • Het hotel van John

  • John met een van zijn koeien

True Pricing

“Financieel gezien snap ik dat een boer hier niet zomaar aan begint, bij ons ging het ook met horten en stoten. En consumenten gaan echt niet meer betalen. Daarom is de politiek aan zet. Waar ik ook kom, ik verkondig altijd dat we naar true pricing moeten: een systeem waarbij de schade aan milieu en klimaat in de prijs van het product wordt meeberekend. Onze volgende stap is minder afhankelijk worden van dierlijke productie. Ik snap dat dat gek klinkt voor een melkveehouder, maar ik wil een realist zijn en niet ten koste van alles mijn product verdedigen."

We moeten naar een systeem waarbij we alle monden zo efficiënt mogelijk kunnen voeden, op een eerlijke manier

"We moeten naar een systeem waarbij we alle monden zo efficiënt mogelijk kunnen voeden, op een eerlijke manier. Dierlijk voedsel is er al genoeg. We gaan iets maken met onze granen die nu naar de koeien en varkens gaan, misschien havermelk en roggebrood. Vooral havermelk houdt de gemoederen in onze bioboerenappclub flink bezig, daar liggen kansen.”

Beleggen in biologische landbouw

via Triodos Groenfonds of een ander Triodos beleggingsfonds

We moeten nú met een ecologisch en sociaal veerkrachtig voedselsysteem aan de slag. Wil jij hieraan bijdragen? Zet je geld aan het werk, dat kan door te beleggen in:

  • Triodos Groenfonds: investeert in meer dan 300 projecten op het gebied van duurzame energie, biologische landbouw, natuurontwikkeling en duurzaam bouwen.
  • Triodos Multi Impact Fund: beleg via een fonds in meerdere thema’s zoals biologische landbouw.
  • Triodos Impact Mixed Funds: beleg in een mix van aandelen en obligaties. Je investering maakt impact binnen een brede selectie aan thema’s, van duurzame innovatie tot biodiversiteit.

Fotografie: Pieter van den Boogert