Wie denkt aan een bijdrage aan de energietransitie, denkt waarschijnlijk al snel aan zonnepanelen op het dak. Maar ondernemers kunnen de energietransitie binnen hun bedrijf op veel meer manieren in gang te zetten (die in sommige gevallen zelfs voorrang horen te krijgen). Hoe bepaal je welke maatregelen het beste bij jouw onderneming passen? Hoe ga je vervolgens te werk? En hoe krijg je je werknemers mee?

1. Bas van den Brenk, Klimaatroute: “Verduurzaming heeft een businesscase”

Als iemand weet hoe je een bedrijfspand verduurzaamt, is het Bas van den Brenk wel. Hij is directeur van energieadviesbureau Klimaatroute en helpt ondernemers daar al jaren mee. Welke gouden tips heeft hij voor ondernemers die hun bedrijfspand onder handen willen nemen?

• Maak de businesscase van verduurzaming inzichtelijk: “Want verduurzaming is simpelweg een financiële kans”, zegt Van den Brenk. “De initiële investering verdient zich binnen een paar jaar terug, daarna verdien je er alleen maar aan. Maak dat vooral inzichtelijk, bijvoorbeeld met een energiescan.
• Vergeet stap één van de trias energetica niet: Minimaliseer eerst je energieverbruik en ga dan pas duurzame energie opwekken, stelt de trias energetica. Van den Brenk merkt dat ondernemers dat nogal eens omdraaien of stap één zelfs in zijn geheel vergeten. Zonde, zegt hij: “Het gaat vaak om simpele ingrepen, die weinig kosten en veel opleveren. Begin dus met energiereductie.”
• Wees je bewust van je verplichtingen (maar zie ze vooral als een kans): Energiebesparing is allang niet meer vrijblijvend. Ondernemers met een jaarlijkse energierekening van 50.000 kWh elektriciteit en/of 25.000 m³ aardgas zijn bijvoorbeeld verplicht om de energiebesparende maatregelen uit de Erkende Maatregelenlijst te treffen. Sinds juli van dit jaar is daarnaast de informatieplicht van kracht, die hen verplicht om daarover te rapporteren. “Wees je bewust van die verplichtingen en voldoe er ook aan, maar zie ze vooral als een kans”, zegt Van den Brenk. “Het zijn zogeheten no-regret-maatregelen: de investeringen verdien je binnen vijf jaar terug en daarna heb je er alleen maar profijt van.”
• En vergeet vooral de subsidieregelingen niet: Gelukkig hoeven ondernemers de kosten voor verduurzaming lang niet altijd in hun eentje te dragen. Verschillende subsidies helpen een handje.

Benieuwd naar nóg meer tips? Lees ook deze 6 tips voor een duurzamer bedrijfspand

2. Paul Meijer, manager Xpositron: “Geïnspireerd raken en inspiratie doorgeven”

Duurzaamheid viert al jaren hoogtij bij Xpositron. Cradle-2-cradle toiletpapier, ecologische schoonmaakmiddelen, recycling van verschillende afvalstromen, een hoogrendementsketel, LED-verlichting, een dak vol zonnepanelen; het zijn slechts enkele voorbeelden van de duurzame slagen die de Amsterdamse broedplaats maakte.

Xpositron bracht daarnaast zijn energiegebruik op innovatieve wijze omlaag. “Veel huurders waren ’s avonds of in het weekend aan het werk, maar het is natuurlijk doodzonde om de verwarming 24/7 te laten loeien”, vertelt Paul Meijer, manager van Xpositron. Voor de overwerkers installeerde hij daarom een knop die de verwarming twee uur lang aanzet. Daarna schakelt de verwarming automatisch weer uit. Het resultaat: een besparing van 35 procent op de energierekening.

Meijer verzon deze maatregelen niet allemaal zelf. Het is belangrijk om je laten inspireren, zegt hij, om vervolgens hetzelfde voor anderen te betekenen: “Geïnspireerd raken en inspiratie doorgeven; dat is belangrijk.”

3. Laura Witlox, manager Slim Opgewekt: “Je hebt meer nodig dan alleen techniek”

Verduurzaming gaat verder dan alleen technische oplossingen, stelt Laura Witlox, manager bij Slim Opgewekt. Zonder gedragsverandering halen we de Klimaatdoelstellingen bijvoorbeeld niet. Maar hoe breng je dat teweeg bij je werknemers? Witlox deelt haar belangrijkste tips:

• Visualiseer het beoogde resultaat: “Welk gedrag wil je veranderen op de werkvloer? En welk resultaat wil je daarmee behalen? Als je dat weet, mobiliseer je mensen veel gemakkelijker.”
• Maak het doel concreet: “Breng je kernboodschap begrijpelijk en helder over. Laat de impact van duurzamer gedrag bijvoorbeeld zien op de werkvloer, bijvoorbeeld in cijfers of op een andere leuke manier.”
• Begrijp je doelgroep: “De meeste mensen staan volledig open voor duurzamer gedrag, maar hebben een stimulans nodig om daadwerkelijk aan de slag te gaan. Wat zijn die triggers voor je werknemers? Als je dat weet, kun je duurzamer gedrag veel gemakkelijker stimuleren.”
• Maak het leuk en gemakkelijk: “Gedragsverandering is niet moeilijk, zolang het maar leuk en behapbaar blijft. Maak er bijvoorbeeld een competitie van en biedt hulp bij de eerste stappen.”

3. Derrick Neleman, oprichter Neleman: “Met de blote billen het koude water in”

Duurzaamheid is voor Derrick Neleman, oprichter van wijnmerk Neleman, een absolute no-brainer. “Door bij te dragen aan een beweging en constant te innoveren, onderscheid je jezelf. Daar ligt je kracht en uiteindelijk ook je verdienmodel; een goed merk neemt de consument immers mee in zijn belevingswereld”, zegt hij.

Neleman nam verschillende maatregelen op het gebied van duurzaamheid. Van de recycling van gebruikte kurken tot elektrisch vervoer en transport. Duurzaam ondernemen is geen hogere wiskunde, stelt hij: “Het is een kwestie van dingen gewoon doen: met de blote billen in het koude water springen. Lukt iets niet? Stop er dan gewoon mee. Lukt het wel? Gas erop.”

4. Babette Porcelijn, auteur ‘De Verborgen Impact’: “Weet waar je impact zit”

In De Verborgen Impact doet Babette Porcelijn gedetailleerd uit de doeken wat onze impact op het milieu precies is. “Als je weet waar de grootste problemen zitten, kun je pas echt effectief verduurzamen”, verklaart ze. Haar boek staat boordevol tips om daarmee aan de slag te gaan. Het gaat vaak om kleine (en voor de hand liggende) maatregelen, die bij elkaar opgeteld echter veel impact maken. Bijvoorbeeld op het gebied van rijgedrag:

• Kies je huis en werkplek zo dat je woon-werkverkeer met de fiets of het openbaar vervoer kunt doen.
• Laat de auto staan voor afstanden onder de vijf kilometer.
• Rij niet te hard. Veel auto’s verbruiken bij 130 km/uur tot wel 40 procent meer brandstof dan bij 110 km/uur.
• Rijd je veel? Kies dan voor een kleine tweedehands elektrische auto en neem er (als dat in financieel opzicht mogelijk is) voldoende zonnepanelen bij om de batterij op te laden.

Meer inspiratie nodig? Lees hier nog 10 tips voor duurzamer rijgedrag

5. Niels Braamse, manager Kyotolease: “Mobiliteit is een kwestie van mentaliteit”

Als manager van Kyotolease, het eerste groene leasebedrijf van Nederland, weet Niels Braamse precies hoe je mobiliteitsbewegingen duurzamer inricht. Voor ondernemers ligt daar een belangrijke kans, stelt hij. Een derde van alle mobiliteit in Nederland komt namelijk op conto van het bedrijfsleven. Welke tips heeft Braamse om dat duurzamer in te richten? “Mobiliteit is een kwestie van mentaliteit.”

• Koop of lease minder milieubelastende auto’s: “Hoe je autogebruik er ook uitziet, er is voor iedereen een geschikt elektrisch model beschikbaar. Laat je daar vooral over informeren. Op onze website kun je bijvoorbeeld kosteloos een Quick Scan doen.”
• Deel je auto met anderen: “Bijvoorbeeld via platforms als MyWheels en SnappCar. Het is echt niet voor iedereen nodig om een eigen auto te bezitten. Zeker niet voor iemand die dicht bij zijn werk woont.”
• Stimuleer je werknemers om duurzamer te reizen: “Werknemers die nét te ver of afgelegen wonen om dagelijks met de fiets of het openbaar vervoer naar werk te komen, kun je bijvoorbeeld een elektrische fiets of scooter aanbieden.”