Een babyuitzet, een extra mond te voeden en later zakgeld, kleedgeld en wellicht een bijdrage voor een rijbewijs of studie. Zomaar een aantal zaken die met de komst van een kind voor extra kosten gaan zorgen. En zomaar een aantal zaken waar je - als je er even goed bij stil staat - het misschien wel wat benauwd van krijgt. Want waar bestaat een babyuitzet uit en wat kost dat allemaal? Wat ben je kwijt aan luiers, hoe hoog moet het zakgeld zijn en wat kost een studie eigenlijk?

“Als je een kind krijgt komt er zoveel op je af, dat ik me kan voorstellen dat je dan niet gelijk nadenkt over het financiële stuk”, stelt Kjeld Sanders, van Triodos Bank. Sanders maakt het voor klanten van Triodos Bank makkelijker en inzichtelijker om vermogen op te bouwen. Dit doet hij samen met zijn collega Marijke Verhoef. “Toch is het wel goed om vast een lijstje te maken van wat je belangrijk vindt als het gaat om financiële doelen voor je kind. Dat hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn, maar schept wel overzicht.” “En het geeft rust als je dat soort dingen uitgezocht hebt”, vult Verhoef hem aan. “Als je het overzicht en een plan van aanpak hebt, kan je het weer even parkeren.”

En wees gerust: je kunt het natuurlijk zo duur maken als je zelf wilt, en daarbij zijn er tal van manieren om je goedkoper en bovendien duurzamer op de komst van je baby voor te bereiden. Denk bijvoorbeeld aan tweedehands kinderkleding – er is altijd wel iemand in je omgeving die juist van al die kinderkleding af wil omdat de kinderen eruit zijn gegroeid. Of investeer in wasbare luiers, dat kost bij de aanschaf wel iets, maar je bespaart 300 kilo aan wegwerpluiers per jaar, plus 500 euro over de gehele periode dat je kind in de luiers zit.

Voordat je kindje er is

Toch is het goed om je te realiseren dat een kind, zo berekende het Nibud, in een tweeoudergezin gemiddeld zo’n 15 procent van het besteedbaar inkomen kost. Dat is 15 procent van alle inkomstenbronnen die er binnenkomen, dus ook toeslagen en bijvoorbeeld vakantiegeld. Bij een eenoudergezin is dit gemiddeld 23 procent.

Het loont dus om alvast na te denken over de inkomsten van je huishouden. Gaat er iemand minder werken om meer tijd te maken voor de baby? Dit betekent ook lagere maandelijkse inkomsten. Sanders: “En gaat je kind straks naar de opvang, dan is dat een flinke maandelijkse kostenpost. Als je daar vooraf al rekening mee houdt, kom je niet voor verrassingen te staan.”

Verbouwen of verhuizen

Nu vindt een kindje natuurlijk overal wel zijn draai, of je nu groot woont of klein, maar misschien moet toch een en ander worden verbouwd om een kinderkamer mogelijk te maken. Ook dat brengt weer kosten met zich mee. Voor dergelijke korte termijnuitgaves is het slim om iets achter de hand te houden, om een buffer op te bouwen op een spaarrekening waar je direct bij kunt als dit nodig is. Met Triodos Internet Sparen staat je geld op een spaarrekening maar is het altijd tot je beschikking, en ondertussen steunt de bank duurzame projecten en sociale ondernemers die een positieve ecologische, sociale of culturele impact hebben.

“En voor de langere termijn zou het kunnen dat een grotere woning ook iets is dat op je lijstje komt”, meent Sanders. “Het is natuurlijk heel persoonlijk, maar je ziet vaak dat jonge gezinnen na een aantal jaar verhuizen naar een grotere woning met een tuin.” Collega Verhoef weet daar alles van: “Ik heb drie kinderen en we zijn onlangs van Utrecht naar Arnhem verhuisd om wat meer ruimte te hebben, zowel in huis als er omheen.”

Wat kost een studie?

Je kind is ter wereld gekomen en die eerste bijzondere weken hebben jullie voornamelijk met elkaar doorgebracht. Na een tijdje is het goed om ook voor de langere termijn doelen te stellen. Want hoop je dat je kind later gaat studeren? Besef je dat een vierjarige studie al snel 11.500 euro kost aan collegegeld en studiemateriaal. Nibud berekende dat een student tegenwoordig gemiddeld 426 euro per maand aan woonruimte betaalt. Voor de gehele studieperiode is dat bijna 20.500 euro.

Dat mensen denken dat het niet nodig is nu al geld opzij te zetten voor als je kind over 18 jaar een opleiding gaat volgen, dat snapt Sanders wel. “Als je aan begin staat van die reis, is het misschien moeilijk voor te stellen waarom je nu al moet gaan sparen. Want wat maken die paar tientjes extra tegen die tijd uit? Maar aan het einde van de reis maakt het wel degelijk een verschil of je vroeg begonnen bent met opbouwen, of wat later. Hoe langer je horizon, hoe beter.”

Ga na wat je per maand opzij kunt zetten en wat dit over 16 tot 18 jaar, als je kind klaar is met de middelbare school, zal opleveren. Het Nibud ontwikkelde een handige tool om dit in een paar stappen uit te rekenen. Het is dus ook goed om te bedenken waar je aan bij zou willen dragen tijdens de studietijd van je kind, bijvoorbeeld huisvesting, de zorgverzekering of alleen een opleiding en studiemateriaal. Wie weet ga je er vanuit dat je kind tegen die tijd met een bijbaan ook een en ander kan financieren.

Sparen of beleggen voor de lange termijn

Als het gaat om een spaardoel voor over meer dan 5 of 10 jaar, kan het meer rendement opleveren om te gaan beleggen. Daarmee heb je op de lange termijn kans dat het meer oplevert dan wanneer je je geld op een spaarrekening zet. En beleggen is echt niet alleen weggelegd voor iemand die maandelijks makkelijk grote bedragen kan missen, bij Triodos Bank beleg je ook al als je 25 euro per maand overhoudt. 

“Maak de afweging wat je kunt missen en welke risico’s je wilt nemen”, stelt Verhoef. “Als je helemaal geen risico wilt lopen, kun je beter gaan sparen. Als je bereid bent wat risico te nemen, en je horizon is lang genoeg, dan kan beleggen een optie zijn.” Voor sommige mensen voelt beleggen als iets dat ver van ze af staat, of iets spannends waar je niet aan moet beginnen, toch vindt Verhoef het zonde om beleggen direct af te schrijven. “Want het kan wel een goede oplossing zijn voor een langere periode. Dan heb je een lange horizon waarin je pieken en dalen kunt opvangen, omdat het gaat om een streefbedrag voor als je kind na de middelbare school gaat studeren.”

Impact van geld

En twijfel je wat je het beste kunt doen, sparen, beleggen of een combinatie ervan? Triodos Bank ontwierp een tool waarmee je voor die termijn goed kunt zien wat zowel sparen als beleggen je oplevert met het door jou ingestelde maandbedrag. Hierbij kun je ook zien welke impact je met je beoogde spaarbedrag kunt maken op het gebied van kunst en cultuur, biologische voeding, het beperken van de CO2-uitstoot en het verminderen van afval.

Sanders: “Zo kwam ik er dus achter dat, als ik op 45.000 euro wil uitkomen om mijn kinderen te laten studeren, je met beleggen 12 ton CO2 bespaart. Dat voelt direct als een vrij grote impact die je dan hebt.” “Het gaat om veel geld, maar je draagt ook echt iets bij aan de wereld”, vult Verhoef haar collega aan. “Ook als je voor sparen kiest in plaats van beleggen. Kies daarom vooral voor wat het beste bij je past, maar sta open voor de opties die er zijn.”