Lysanne Koeslag begon haar werkende leven als lerares in het basisonderwijs, maar maakte onlangs een carrièreswitch naar presentatrice. De droom om te presenteren ontstond tijdens de coronapandemie. “In plaats van voor de klas te staan, maakte ik video’s voor de kinderen. Dat vond ik zo leuk, dat ik besloot om daar meer mee te doen."

Het is Lysanne haar grote wens om als presentatrice en programmamaker mee te mogen werken aan een tv-programma, nu zijn haar presenteerkunsten al online te zien. Op Instagram, TikTok en LinkedIn maakt ze de videoserie ‘Lysanne stapt over’, waarin ze de duurzamere keuzes die ze maakt op een leuke en laagdrempelige manier vastlegt. “Het thema duurzaamheid speelt sinds een paar jaar een grote rol in mijn dagelijkse leven. Met de video’s over mijn eigen duurzame roadtrip hoop ik andere mensen te inspireren. Ik wil vooral laten zien dat duurzame keuzes vaak niet zo moeilijk zijn als ze lijken.”

Haalbaarheid belangrijke factor

Haalbaarheid is een belangrijk thema in de video’s van Lysanne. “Je kan veel dingen willen, maar je moet ook de financiële middelen hebben én het lang vol kunnen houden. Je eigen wasmiddel maken bijvoorbeeld. Dat lijkt in het begin een leuk project, maar hou je dat ook vol?” De eerste duurzame overstap die ze maakte, was naar plasticvrije verzorgingsproducten. Daarna volgden lokaal en seizoensgebonden eten, en zowel ontspullen (het wegdoen van overbodige spullen in je huis) als minder kopen. “Het boek Verborgen Impact van Babette Porcelijn is voor mij een echte eye-opener geweest. Ik wist niet dat de impact van spullen die je koopt zo enorm is.”

Allemaal mooie duurzame stappen. Maar Lysanne wilde meer impact maken. “Als ‘gewone burger’ is het natuurlijk goed om bewuste keuzes te maken, helemaal als iedereen dat zou doen. Maar grote organisaties hebben veel meer veranderkracht.” Zo kwam Lysanne op het idee om over te stappen naar een duurzame bank. “Het voelde aan de ene kant als een enorme verandering. Aan de andere kant dacht ik: zo maak ik in één klap veel impact, en ik kan het vanachter m’n computer regelen. En daarbij: als ik het overstappen makkelijk en laagdrempelig in beeld breng, helpt dat misschien ook om andere mensen over de streep te trekken.”

De keuze voor een duurzame bank 

De zoektocht naar een nieuwe bank begon voor Lysanne op de website van de Eerlijke Geldwijzer. “Ik wilde al overstappen, maar schrok er toch nog van hoe slecht mijn bank scoorde. Een mooie bevestiging in mijn keuze om weg te gaan. Via de Eerlijke Geldwijzer kan je ook eenvoudig online een klacht indienen bij je oude bank. Er staat een brief klaar, waar je alleen je naam nog onder hoeft te zetten. Ik heb daar overigens niets meer van vernomen, maar had wel het gevoel dat ik iets van me had laten horen.”

Er bleven voor Lysanne twee banken over die goed scoorden op duurzaamheid: ASN en Triodos Bank. Transparantie was een belangrijk punt voor Lysanne. “Ik wil weten wat er met mijn geld gebeurt. Geen financiering meer van fossiele industrie en ontbossing, maar op de hoogte gehouden worden in welke duurzame projecten en bedrijven er wel wordt geïnvesteerd. Daarnaast verwacht ik voorbeelden van hoe je je geld het beste uit kan geven. Eigenlijk een bank die op alle vlakken het goede voorbeeld geeft.”

Bij Triodos Bank had Lysanne nog een kritische vraag over gendergelijkheid, waar de score een beetje achterbleef. “Daar heb ik over gebeld voor meer uitleg, en een medewerker gaf me een duidelijke onderbouwing. Uiteindelijk is het een compromis geworden: mijn eigen betaalrekening sloot ik bij Triodos Bank af. De gezamenlijke rekening met m’n partner zit bij ASN. Ik koos voor Triodos Bank omdat de bank goed bij mijn eigen idealen past, en omdat je precies kan zien naar welke projecten je geld gaat. Dat ze niet alleen in grote bedrijven investeren, maar ook kleinere Nederlandse bedrijven financieren spreekt me ook aan. De rekening is er weliswaar iets duurder, maar ik ben bereid om een paar euro per maand meer te betalen. Als ik weet dat mijn geld goed terechtkomt, vind ik dat het waard.”

Binnen een half uur geregeld 

Tijd om een rekening aan te vragen! Daarvoor ervaarde Lysanne lichte tegenzin, biecht ze op. “Ik had geen idee waar ik aan begon, en verwachtte dat het veel gedoe zou zijn. Gelukkig was mijn motivatie om over te stappen groter dan de mentale drempel die ik ervaarde. Uiteindelijk ging het heel snel. Binnen een half uur had ik m’n betaalrekening. Een spaarrekening kreeg je er gratis bij, dus die heb ik ook meteen aangevraagd.” 

Ook de Overstapservice vroeg Lysanne meteen aan. Deze service regelt veel automatisch, zoals het op de hoogte brengen van bedrijven waar je automatische incasso’s hebt lopen. “Omdat ik van regelen en organiseren hou, was het voor mij geen moeite om zelf op veel plekken m’n rekeningnummer te wijzigen. Ik zag de Overstapservice vooral als een hulpmiddel en extra controle.” Voor mensen die wat minder hebben met regelen, ziet Lysanne nog meer de waarde in van de Overstapservice. “Maar ook voor mij was het handig, hoor. Toen m’n vader geld wilde overmaken, kreeg hij automatisch bericht: ‘L. Koeslag heeft een nieuw rekeningnummer. Wil je het naar haar nieuwe rekeningnummer overmaken?’” 

Lysanne stapte anderhalve maand geleden over. Op het moment van schrijven heeft ze ook nog de rekening bij haar oude bank, zo weet ze zeker dat ze geen betalingen of afschrijvingen misloopt. Dankzij haar eigen grondige werk en de Overstapservice kan die binnenkort opgezegd worden. 

Met gepaste trots afrekenen 

In haar omgeving merkt Lysanne dat veel mensen nog niet weten dat banken hun geld investeren in dingen waar ze zelf niet achter staan. “Vaak wordt gedacht: ‘een bank doet wat ‘ie moet doen’. Zij beheren m’n geld, ik kan pinnen, en dat is dat. Ze staan niet stil bij het soms dubieuze investeringsbeleid. Ik snap het ook: bijna alle banken communiceren tegenwoordig dat ze duurzaam zijn (greenwashing). Je weet gewoon niet meer wat je moet geloven. Daarom was ik blij met de Eerlijke Geldwijzer als onafhankelijke instantie die daar informatie over geeft.” 

Ze adviseert anderen dan ook om eens te onderzoeken hoe hun huidige bank scoort. “Ik schrok van de investeringen van mijn bank, en raakte nog gemotiveerder om over te stappen. De mensen die al denken aan overstappen, zou ik willen meegeven: het is echt niet zo moeilijk en ingewikkeld als het misschien lijkt. Ik zag er ook tegenop, maar dat was achteraf gezien niet nodig. Het voelt heel fijn om met mijn nieuwe bankpasje af te rekenen. Voorheen voelde het een beetje verkeerd, nu kan ik met gepaste trots afrekenen.”