Het Global Assessment Report on Biodiversity and Ecosystem Services van IPBES uit 2019 schetst een somber beeld van hoe snel mensen ecosystemen vernietigen: 32% van het bosareaal in de wereld is verloren gegaan; meer dan 85% van al het drasland is geconverteerd; 33% van de visbestanden is overbevist, meer dan 50% van de koraalriffen is vernietigd.

Ambitieuze doelen

Triodos Bank pleit voor ambitieuze GBF-doelstellingen op het gebied van behoud en herstel van de natuur en het terugdringen van vervuiling, zoals het gebruik van pesticiden. Als de onderhandelaars er op COP15 niet in slagen de meest ambitieuze doelstellingen in de GBF vast te stellen, kan het verlies aan biodiversiteit onomkeerbaar worden. Dit is onaanvaardbaar, omdat de natuur ons voorziet van een scala aan hulpbronnen die essentieel zijn voor ons voortbestaan, zoals voedsel, schoon water en lucht. Het is ook onze grootste bondgenoot bij het aanpakken van de klimaatcrisis.

Het biodiversiteits-framework is niet effectief als er alleen overeenstemming wordt bereikt over de bescherming van 30% van land en zee in 2030. Om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen en terug te draaien, moet ook op de andere 20 doelstellingen, zoals vermindering van minimaal twee derde aan pesticiden, het uitbannen van plasticvervuiling en het duurzaam beheer van land- en aquacultuur en bosbouw, overeenstemming worden bereikt. 

Bij het vaststellen van deze doelen moeten het leiderschap en de rechten van inheemse volkeren en andere lokale gemeenschappen centraal staan. Volgens de Wereldbank beschermen inheemse volkeren 80% van de resterende biodiversiteit in de wereld.

Bovendien zouden wereldleiders verplichte vereisten moeten aannemen voor bedrijven en financiële instellingen om hun impact en afhankelijkheid van de natuur tegen 2030 te beoordelen en openbaar te maken. Ook zijn een sterk implementatiemechanisme, de afschaffing van schadelijke subsidies en een toename van financiële middelen van fundamenteel belang om de andere doelen te halen.

Ecocide

Het is essentieel om de onderliggende politieke, economische en culturele oorzaken van het verlies aan biodiversiteit aan te pakken, evenals mechanismen die een extractief gebruik van hulpbronnen en een schadelijke relatie met de natuur stimuleren. Om deze verschuiving te bewerkstelligen ondersteunt Triodos Bank de toevoeging van ecocide als internationaal misdrijf bij het Internationaal Strafhof.

Ecocide beschrijft de massale schade en vernietiging van ecosystemen, waarvoor momenteel niemand in juridische zin verantwoordelijk wordt gehouden. Ecocide gaat over wijdverbreide en langdurige schade aan ons milieu en kan worden beschouwd als een misdaad tegen de menselijkheid. Ecocide treft vooral kwetsbare gemeenschappen die voor hun levensonderhoud direct afhankelijk zijn van de natuur.

Triodos Bank heeft de open brief van Stop Ecocide ondertekend, waarin regeringen door bedrijven worden opgeroepen om de erkenning van ecocide bij het Internationaal Strafhof te steunen en deel te nemen aan het groeiende wereldwijde gesprek om dit te realiseren. Een kans daartoe ligt er nu bij de herziening van de EU-milieucriminaliteitsrichtlijn die de huidige tekortkomingen van die richtlijn moeten aanpakken. De Triodos Foundation ondersteunt Stop Ecocide sinds 2016 met donaties om draagvlak te creëren bij beleidsmakers voor ecocidewetgeving.

De rol van de financiële sector bij behoud en bevordering van biodiversiteit

Als eerste stap moet de financiële sector onmiddellijk stoppen met het financieren van schadelijke activiteiten, zoals het financieren van bedrijven die betrokken zijn bij ontbossing, milieuvervuiling en de productie van pesticiden. Financiële instellingen zouden aanvullend beleid en certificeringen moeten eisen voor activiteiten met een hoog risico op schade aan biodiversiteit. Overheden moeten ingrijpen als de financiële sector niet snel genoeg zelf ingrijpt.

Het beëindigen van de financiering van schadelijke activiteiten heeft de hoogste prioriteit; het meten van de huidige impact van leningen en investeringen op de biodiversiteit moet hier nauw op aansluiten. We ondersteunen de oproep van Business for Nature om ambitieuze verplichte vereisten vast te stellen voor alle grote bedrijven en financiële instellingen om hun impact en afhankelijkheid van biodiversiteit tegen 2030 te beoordelen en openbaar te maken. We blijven de ontwikkeling van natuurgerelateerde indicatoren voor de financiële sector ondersteunen in het Partnership for Biodiversity Accounting Financials (PBAF). Triodos Bank was in 2019 medeoprichter van dit partnership.

Naast het niet langer financieren van schadelijke activiteiten, zou de financiële sector meer moeten investeren in natuurherstel en directe oplossingen om het verlies aan biodiversiteit terug te draaien. Uit het State of Finance Report van UNEP uit 2022 blijkt dat we de jaarlijkse investeringen in de natuur wereldwijd tegen 2030 moeten verdrievoudigen tot bijna 400 miljoen dollar. Volgens Triodos Bank betekent dit dat de particuliere sector, inclusief financiële instellingen, snel moet opschalen in investeringen in natuurbehoud en -herstel en in directe oplossingen die voortbouwen op een harmonieuze relatie met de natuur, zoals biologische en biologisch-dynamische landbouw, duurzame energieopwekking, circulaire bedrijfsmodellen, op de natuur gebaseerde bescherming tegen overstromingen en herstel van drasland.