Triodos Bank en acht andere financiële instellingen hebben Europese wetgevers opgeroepen de financiële sector op te nemen in het voorstel voor een verordening over ontbossingsvrije producten. Hiermee willen we ervoor zorgen dat gefinancierde activiteiten niet bijdragen aan het verlies van bossen en biodiversiteit. In een open brief stellen de financiële instellingen dat de verordening alleen effectief kan zijn als de financiële sector wordt meegenomen.

Om de wereldwijde klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan, vereist het voorstel voor een EU-ontbossingsverordening dat bedrijven ervoor zorgen dat de producten die in de Europese Unie worden verkocht niet afkomstig zijn van ontbost land of aangetast bos. Dit garandeert consumenten dat de producten die ze kopen niet bijdragen aan ontbossing. De Europese Commissie, het Parlement en de Raad onderhandelen momenteel over definitieve EU-regelgeving.

Effectieve regelgeving

De nieuwe verordening legt zorgvuldigheidsverplichtingen op aan organisaties die grondstoffen met een ontbossingsrisico en afgeleide producten op de Europese markt brengen of exporteren. In scope is de import van koffie, hout, palmolie, vee, soja en cacao. De ondertekenaars van de open brief steunen het voorstel van het Europees Parlement om in de verordening eveneens zorgvuldigheidsprocedures op te leggen aan banken en investeerders, aangezien hun diensten kunnen leiden tot ondersteunende activiteiten die direct of indirect verband houden met ontbossing en bosdegradatie.

Oorzaak van klimaatverandering

Volgens het IPCC houdt 23% van de totale door mensen veroorzaakte broeikasgasemissies verband met landbouw, bosbouw en ander landgebruik. Hieraan dragen ontbossing en aantasting van veengrond het meest bij, waardoor het een belangrijke oorzaak van klimaatverandering is. Bos en veengebieden zijn krachtige ‘koolstofputten’. Door deze te beschermen, kan de uitstoot van broeikasgassen met bijna een derde worden verminderd. Dit maakt het een van de meest effectieve mitigerende maatregelen.

De belangrijkste oorzaken van ontbossing en bosdegradatie zijn het vrijmaken van land voor landbouw voor bijvoorbeeld palmolie-, soja- en rundvleesproductie en voor het winnen van andere grondstoffen zoals pulp en papier, hout, rubber. Deze sectoren worden ook in verband gebracht met ernstige mensenrechtenschendingen vanwege landconflicten met inheemse en lokale gemeenschappen en uitbuiting van arbeiders.

COP27

COP27 is een belangrijk moment om de voortgang te beoordelen van toezeggingen die tijdens COP26 zijn gedaan, met name de Glasgow Leaders’ declaration on forest and land use, waarin 145 landen, die samen 90% van de bossen in de wereld vertegenwoordigen, zich hebben gecommitteerd om ontbossing dit decennium te beëindigen en terug te draaien. Een jaar later is er weinig gedaan om bescherming van bossen te financieren of nieuwe natuurbeschermingswetten aan te nemen, zeggen experts.

In de verklaring beloven de EU-Commissie en de EU-lidstaten dat ‘de ondertekenaars de financiële stromen zullen afstemmen op de internationale doelstellingen om bosverlies en bosdegradatie om te keren’. Dat ze gaan zorgen ‘voor robuuste beleidsmaatregelen en systemen om de overgang naar een veerkrachtige economie te versnellen’. En dat ‘bos, duurzaam landgebruik, biodiversiteit en klimaatdoelen worden bevorderd.'

De EU heeft nu de kans om op te staan en in de onderhandelingen over de EU-ontbossingsverordening een wet aan te nemen die geschikt is voor het beoogde doel.

Aanpak biodiversiteitsverlies

In aanloop naar de VN-biodiversiteitsconferentie (CBD COP15) in december 2022 steunde Triodos Bank onlangs de oproep van meer dan 330 zakelijke en financiële instellingen - geïnitieerd door Business for Nature - aan staatshoofden om ‘verder te gaan dan vrijwillige acties, de regels van het economische spel te transformeren en bedrijven te verplichten nu te handelen’ om biodiversiteitsverlies een ​​halt toe te roepen. We dringen bij wereldleiders aan op verplichte vereisten voor grote bedrijven en financiële instellingen om hun impact en afhankelijkheid van de natuur te beoordelen en openbaar te maken.

Triodos Bank is van mening dat er meer nodig is om het verlies aan biodiversiteit aan te pakken. Het is momenteel een van de meest urgente en complexe systeemrisico's waarmee we worden geconfronteerd. In ons onlangs gepubliceerde paper over biodiversiteit stellen we dat het een uitdaging is die alleen kan worden aangepakt door een serieuze herbeoordeling van onze productie- en consumptiepatronen en van de economische veronderstellingen die ten grondslag liggen aan individuele en collectieve besluitvorming.