Het verhaal gaat dat de kapel in de 14e eeuw is gebouwd door Enrico Scrovegni als boetedoening voor de misdaden van zijn vader, de rijke bankier Reginaldo Scrovegni. Een van de deugden wil ik hier uitlichten, namelijk ‘Temperantia’, ofwel gematigdheid. Een gematigd persoon betracht een gezonde bescheidenheid.

Pauline Bieringa, directeur Triodos Bank Nederland
Pauline Bieringa, directeur Triodos Bank Nederland. Foto: Pieter van den Boogert

Met dit in gedachten begin ik dit bericht aan jullie: de Triodosgemeenschap. Daarom geen borstklopperij over successen in het afgelopen jaar, zoals de meeste nieuwjaarsboodschappen, maar een reflectie op een woelige tijd voor onze bank.

Er gebeurt veel tegelijk. Wij zijn druk bezig met de voorbereidingen voor het MTF, het platform dat de handel in certificaten van Triodos Bank weer mogelijk maakt. Dat de handel is vastgelopen is een onwelkome realiteit. Het afgelopen jaar hebben we hier veel over gesproken met onze certificaathouders die beleggen in Triodos Bank. Naar verwachting wordt de handel in het tweede kwartaal van dit jaar hervat.

Tegelijkertijd is er nog een uitdaging voor ons: Triodos Bank is sinds de financiële crisis in 2008 spectaculair gegroeid tot de erkende voorloper in duurzaam en inclusief bankieren die het nu is. We waren ineens geen kleine bank meer en bovendien moeten we aan meer regels voldoen. De kosten zijn hierdoor ook in korte tijd enorm gestegen en dat moet weer in balans. We zullen hierbij geen concessies doen aan het gewaardeerde directe klantcontact.

En we hebben ook nog eens te maken met groeiende belangstelling en daadwerkelijke betreding van andere banken van “ons” werkgebied, de duurzame financiering. Natuurlijk zijn we blij met die ontwikkeling. Wij proberen immers niet voor niets niet alleen verandering te financieren, maar ook de financiële sector te veranderen. Alleen is daar nog een lange weg te gaan; dat bewijst een recent artikel in De Groene Amsterdammer dat goed inzicht geeft in ‘echt’ groen en ‘groenwassen’.

Ook al zijn we een nichespeler in de grote financiële wereld, we hebben laten zien dat positief activisme effectief is. In onze laatste papieren Kleur van Geld hebben we dit begrip als rode draad gebruikt. Een begrip dat breder is dan de demonstrerende ‘klimaatklever’. Het gaat ook over de boer die tegen de stroom in biologisch werkt, de textielfabrikant die ervoor zorgt dat zijn materialen en transport verantwoord zijn, de kunstinstelling die sociale inclusiviteit nastreeft of de coöperatie van burgers die zorg en hulp voor ouderen en andere zorgbehoeftigen in haar dorp organiseert.  

In het jaar waarin Triodos Bank vaker in het nieuws was dan ooit tevoren, hebben wij - weliswaar bescheiden - toch een campagne gevoerd. Het is belangrijk is dat iedereen, ook toekomstige spaarders, beleggers en certificaathouders, begrijpt waar Triodos voor staat en waarom het al 43 jaar onze missie is. Bij die bescheidenheid past ook het thema van deze campagne: ‘We zijn pas net begonnen’.

Grappig genoeg zijn wij in goed gezelschap bij het gebruik van deze uitdrukking. In een interview dat Koningin Máxima afgelopen jaar voor CNN gaf, gebruikte zij de term in verband met haar microfinancieringsmissie (toegang tot de financiële wereld voor iedereen). En de President van de Nederlandse Bank Klaas Knot wees studenten van de Haagse Hogeschool er op dat er pas een begin was gemaakt met duurzame financiering. Beiden sloten af met ‘We have only just started’.

Het is tijd voor een ode aan de activist.

Positief activisme

Hoewel banken, en dus ook Triodos, natuurlijk een belangrijke rol hebben in de economie, is ook hier bescheidenheid op zijn plaats. Het doel van een echt duurzame bank is om anderen, de ondernemers en burgerinitiatieven, in hun kracht te zetten. En diegenen die hun geld toevertrouwen aan die bank ervan te verzekeren dat hun geld aan positieve verandering werkt. Geld is een middel en geen doel. Financiële én maatschappelijke winsten horen zoveel als mogelijk binnen de gemeenschap te blijven.

Wij faciliteren dat door geld beschikbaar te stellen, maar ook door ondernemers te helpen hun CO2-uitstoot in kaart te brengen, mee te werken aan een groenboerenplan en een garantieregeling voor culturele ondernemers aan te bieden. Dat anderen zo hun doelen kunnen realiseren, is naar mijn idee de belangrijkste taak van een bank.

Tot slot. Een belangrijk aspect van ‘Temperantia’ is ook de kunst van de zelfbeheersing. Als je hier niet voor waakt, begeef je je snel op het gevaarlijke pad naar de onmatigheid die in de schilderkunst wordt afgebeeld door Gula, de vrouw met de wijnbeker. Ik ben enorm trots op onze bank en vertel daarom graag over de mooie projecten die wij financieren en de mensen die dat mogelijk maken. Dus voordat ik me toch op dat pad begeef, sluit ik hier nu af door jullie allen een gelukkig en gezond 2023 te wensen, met de hoop dat wij je vertrouwen in het belang van onze Triodosgemeenschap behouden.