Spanje staat op plaats vier in Europa als het gaat om leegloop van het platteland. Op Estland, Finland en Letland na telt het land de meeste gemeenten die hiermee bedreigd worden. Een lot dat 42,2% van de Spaanse gemeenten treft.

De oorzaken van deze leegloop lopen uiteen. Zo is het aantal geboorten op het Spaanse platteland sterk gedaald, terwijl het aantal sterfgevallen explosief is gestegen door de sterke vergrijzing in deze gebieden. Een ander verschijnsel is dat jongeren die naar de stad trekken om te studeren, daar vaak blijven.

Letur was zo’n dorp. Er wonen ongeveer 900 mensen en het ligt in de provincie Albacete in de autonome regio Castilla-La Mancha. Cantero de Letur is een familiebedrijf in dit dorp dat nu door de tweede generatie wordt gerund. De oprichter, Francisco Cuervo, was ervan overtuigd dat zijn bedrijf kon helpen bij de ontwikkeling van dit achtergebleven plattelandsgebied, vooral door werkgelegenheid te creëren. Die sociale waarde gaat goed samen met de milieuprincipes van de onderneming. Het boerenbedrijf produceert biologische zuivelproducten. De zorg voor het land en het welzijn van de dieren staan voorop in de productieketen. Alle producten hebben dan ook een biologisch keurmerk.

Hoe kan zo’n bedrijf een impuls aan de lokale gemeenschap geven? Wij spraken met Pablo Cuervo, de directeur van het bedrijf.

Kun je om te beginnen iets vertellen over de situatie op het Spaanse platteland?

“Eigenlijk is het probleem van het lege platteland simpel: een gebrek aan kansen betekent dat mensen wel moeten vertrekken. Er is niet genoeg werk op het platteland. In Castilla-La Mancha is er een wet tegen leegloop. Mensen die blijven, kunnen gebruik maken van fiscale voordelen. Een goede ontwikkeling, maar de echte sleutel naar minder leegloop is economische ontwikkeling. De kwaliteit van leven in kleine gemeenten is hoog, als er maar werk is. En daar zorgen wij voor.”

Wat is precies het doel van Cantero de Letur?

“Toen mijn vader met de zaak begon, had hij een duidelijk idee voor het bedrijf. Hij wilde de levenskwaliteit in een achterstandsgebied als de Sierra del Segura (de regio waar Letur onder valt, red.) verbeteren. Dat was dertig jaar geleden, en als ik nu om me heen kijk, denk ik dat we er wel zo’n beetje zijn. Jongeren blijven hangen omdat er werkgelegenheid is.”

Wat onderscheidt jullie van andere bedrijven in de sector?

“Het belangrijkste kenmerk waarmee we ons onderscheiden is dat we ecologisch werken. Wij hebben geen productlijn gecreëerd om alleen winst te maken. Milieubewustzijn was het uitgangspunt en dat maakt ons authentiek.

Wij zijn het enige bedrijf dat werkt met melk van drie diersoorten: schapen-, geiten- en koemelk. Bovendien geven wij gestalte aan onze sociale waarden door een fors deel van onze winst, 10%, aan kleine ngo's te schenken.”

“Dan is er ook nog de technologie die we ontwikkelen om biologische landbouw op grotere schaal mogelijk te maken, al staan we daarin natuurlijk niet alleen. In Spanje waren biologische bedrijven vroeger vooral ambachtelijke bedrijfjes. Maar om aan de marktvraag te voldoen en echt een verschil te kunnen maken, zijn er grote investeringen nodig om te moderniseren. Wij laten zien dat het kan, op grotere schaal biologisch werken. Technologie hoeft niet in strijd te zijn met ecologie.”

Waarom is jouw werk belangrijk?

“Ik houd het lokaal. Wat wij aan werkgelegenheid genereren is van groot belang voor onze regio en de plattelandsontwikkeling. Veel jonge mensen zijn hier gebleven om te werken. Meer dan honderd werknemers in een kleine gemeente met maar 900 inwoners is een mooi percentage. En nu is er biologische veeteelt in het gebied, wat vroeger niet het geval was. Letur en de regio zijn uitgegroeid van een gebied zonder veeteelt tot een van de belangrijkste producenten van biologische geitenmelk in Spanje.”

Waar ben je trots op?

“Dat onze zuivelproducten onderdeel uitmaken van de Spaanse biologische markt. En het vertrouwen wat onze klanten in ons merk en producten hebben. Dat is al zo sinds het begin. We hebben ook uitdagingen: recent stonden we voor een paar forse problemen. Denk bijvoorbeeld aan de crisis in de toeleveringsketen en de stijgende grondstofprijzen.”

Welke impact wil je op de lange termijn hebben?

“Dezelfde impact die we nu hebben. Wij willen op deze weg doorgaan, aangezien wij tevreden zijn met de impuls die we geven aan de regio en tegelijkertijd ecologisch te werk gaan. Maar ik wil niet blijven stilstaan. Wij willen onze impact verruimen en wij weten dat dit mogelijk is. We moeten wel op een voorzichtig en duurzaam tempo te werk gaan. Wij houden niet van ongecontroleerde groei. We hebben voorstellen ontvangen voor kapitaalinvesteringen en zelfs aanbiedingen van grote bedrijven die een groene productlijn aan hun aanbod willen toevoegen, maar wij blijven liever onafhankelijk en trouw aan onze missie.”