Twijfels aan de groei

De belangrijkste aandelenmarkten eindigden in december in de min. Naast (geo-) politieke spanningen en lagere groeiverwachtingen, speelt de terugtrekkende beweging van centrale banken een belangrijke rol bij de toegenomen marktvolatiliteit.

In december beëindigde de Europese Centrale Bank (ECB), zoals verwacht, het opkoopprogramma voor bedrijfs- en staatsobligaties. Vanaf 2019 worden er geen extra obligaties meer gekocht. De leningen op de balans van de ECB die aflopen worden echter gedurende lange tijd nog wel herbelegd, ook ná een eerste renteverhoging. Dit betekent dat de balansomvang voorlopig gelijk blijft. De eerste renteverhoging wordt namelijk  niet voor het einde van de zomer van 2019 verwacht.

Het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Fed, is al een stuk verder. Zij laat haar balans krimpen en zette in december de vierde rentestap van het jaar. Overigens tegen het zere been van Donald Trump. Hij lijkt ervan overtuigd dat de Fed op deze manier de bloeiende economie om zeep helpt. Trump heeft naar verluidt zelfs gedreigd om Jerome Powell, de baas van de Fed, te ontslaan. Dit zou verstrekkende gevolgen hebben op de financiële markten. Beleggers moeten immers op de politieke onafhankelijkheid van centrale banken kunnen rekenen. De berichtgeving werd dan ook snel ontkend door het Witte Huis. Voor 2019 rekent de Fed op twee rentestappen, een afwijking van de eerdere prognose waarin werd gerekend op drie rentestappen. Dit beperkt de kansen op een verdere stijging van de Amerikaanse kapitaalmarktrente.

De renteverhoging was niet de enige teleurstelling die Trump afgelopen maand te verwerken kreeg. Een akkoord over een nieuwe federale begroting bleef uit door onenigheid over geld voor de bouw van een muur langs de Mexicaanse grens. De Democraten willen hier geen geld voor vrijmaken. Een deel van de Amerikaanse overheid ging daarop ‘op slot’. Verschillende federale overheidsdiensten mogen geen geld meer uitgeven tot er een akkoord is bereikt, waardoor de economische groei tijdelijk wordt gedrukt. Dit komt bovenop de sterke groeivertraging die we toch al voorzien voor 2019 als gevolg van het wegvallen van de belastingimpuls en de hogere rentes. 

Brexit houdt de gemoederen bezig

In het Verenigd Koninkrijk eindigde de stemming over het Brexit-akkoord afgelopen maand in een anticlimax. De stemming in het Britse parlement werd door de premier, Theresa May, tot januari uitgesteld. Teveel parlementariërs dreigden tegen de deal te gaan stemmen. Vervolgens wachtte May een vertrouwensstemming binnen haar eigen partij. Hoewel ze deze overleefde, blijft een oplossing uit zicht. Wij blijven hopen op een goede afloop. De kans is echter groot dat het EU-lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk per maart 2019 abrupt ophoudt. Dit zal de economische groei aantasten, niet alleen in het Verenigd Koninkrijk, maar ook in landen die veel naar het Verenigd Koninkrijk exporteren. Aandelen komen in een dergelijk scenario vermoedelijk verder onder druk te staan.

Modelportefeuille aandelen

Het negatieve sentiment op de aandelenmarkten deed zich in alle geledingen voor. Opvallend was wel dat de Opkomende Markten met een verlies van 3,5% relatief goed presteerden. Ook Europese aandelen deden het met een rendement van -5,5% iets minder slecht dan het marktgemiddelde. Beide aandelenmarkten zijn relatief minder hoog gewaardeerd dan de Amerikaanse aandelenmarkt op basis van winstverwachtingen. De sector Nutsbedrijven presteerde met een verlies van 2,8% relatief goed, vooral omdat de rente verder daalde (10 jaar Duitse staatsleningen van 0,3% naar 0,2%). Energie was de zwakste sector met een daling van 10,1%.

De Triodos aandelenportefeuille kon hiervan profiteren. Wij beleggen niet in de (fossiele) Energiesector en hebben relatief veel  Europese aandelen in portefeuille.

Hoewel schaars, waren er in december ook aandelen met een positief rendement.  Het Zweedse Epiroc (Mijnbouw apparatuur) liep 14% op. Het Franse Valeo (toeleverancier auto-industrie) kon iets herstellen van een zeer zwakke periode (+1%). Ook Red Electrica (+2,5%, Spaans nutsbedrijf), Sprouts Farmers (Amerikaanse biologische supermarkten, +1%) en KDDI (Telecom Japan, +1%) droegen licht bij aan het relatieve rendement van de portefeuille.

Negatieve uitschieters waren onder andere de Amerikaanse voedingsproducent Hain Celestial (-24%). Beleggers verwachten niet dat de nieuwe CEO van Hain op korte termijn de resultaten kan ombuigen. Ook het Spaanse textielconcern Inditex leverde fors in (-17%) na tegenvallende bedrijfscijfers. Owens Corning (bouwmaterialen Verenigde Staten) verloor eveneens 17%.

Wij hebben in december geen transacties verricht.

Modelportefeuille obligaties

De Triodos obligatieportefeuille profiteerde in december van de verder gedaalde rente op staatsobligaties. De lagere economische groeiverwachtingen en geo-politieke risico’s leidden tot een grotere belangstelling voor de veiligere beleggingscategorieën zoals Amerikaanse en Europese staatsobligaties. Als gevolg daarvan liepen de koersen van deze obligaties op, en is de kapitaalmarktrente verder gedaald.

Over het gehele kalenderjaar 2018 behaalde de Triodos obligatieportefeuille een rendement van 0,5%. Daarmee deed de portefeuille het beter dan de obligatiebenchmark (-0,6%). Een belangrijk deel van de outperformance is het gevolg van onze onderweging in Italiaanse Staatsobligaties. Daarnaast hebben we in onze selectie van bedrijfsobligaties bewust gekozen voor een hogere kwaliteit dan de benchmark. Verder hebben we in 2018 de positieve impact van de portefeuille kunnen vergroten, door het belang in impact bonds verder uit te breiden.

 

> Bekijk alles van de Private Banking Update