“We sporen bedrijven aan tot verantwoordelijk beleid”, zegt Rosl Veltmeijer van Triodos Research, de afdeling die beursgenoteerde bedrijven onderzoekt. “We bekijken of ze voldoen aan onze strenge criteria. Doen ze dat, dan kunnen we besluiten om met een van onze duurzame beleggingsfondsen en vermogensbeheer in de bedrijven te beleggen.”

De aanpak heeft succes, legt Veltmeijer uit. “Neem chemieconcern DSM. Dat schakelt de komende jaren volledig over op groene stroom. Daar dringen wij al een aantal jaren op aan. En neem uitgeverij RELX, het voormalige Reed Elsevier. Dat heeft de prijs verlaagd die moet worden betaald voor wetenschappelijke publicaties. Daardoor zijn resultaten van wetenschappelijk onderzoek breder beschikbaar. En BMW boekte de afgelopen jaren enorme vooruitgang bij het verminderen van de CO2-uitstoot van haar auto’s. En het gaat hier om de daadwerkelijke CO2 uitstoot gemeten op de weg.”

Toch blijft het opvallend: een groene bank die op de beurs aandelen koopt van een autofabrikant. Past dat wel?

“Jazeker, dat past juist erg goed. Wij vinden dat ook autofabrikanten zich moeten verduurzamen. En dat doen ze ook: bedrijven waarin wij beleggen veranderen hun koers vaak. Dit is mede het gevolg van de kritische vragen die wij en andere aandeelhouders ze stellen. Ook in de auto-industrie zien we positieve verandering. Daar wordt enorme vooruitgang geboekt als het gaat om het verminderen van de CO2-uitstoot en het stimuleren van elektrisch rijden.”

Hoe bepalen jullie in welke bedrijven jullie beleggen?

“We hanteren een lange lijst met strenge criteria, uitgewerkt per sector. Immers, sommige onderwerpen zijn in de ene sector belangrijker dan in de andere. Als het gaat om textielbedrijven zijn bijvoorbeeld criteria voor de arbeidsomstandigheden in hun fabrieken in ontwikkelingslanden essentieel. Maar bij autofabrikanten ligt het accent meer op klimaatbeleid.”

DUURZAME
TRIODOS BELEGGINGSFONDSEN
Triodos Investment Management beheert vier duurzame fondsen die beleggen in beursgenoteerde ondernemingen. Zowel particuliere als professionele beleggers kunnen deelnemen aan deze fondsen. Momenteel zijn veruit de meeste deelnemers particulieren (95%). Daaronder zijn veel klanten van Triodos Bank. De vier fondsen hebben een totale omvang van 1,3 miljard euro, en zijn in de afgelopen vier jaar meer dan verdubbeld.

Zijn er bedrijven of sectoren die jullie uitsluiten?

“Die zijn er. Zo doen we vanzelfsprekend geen zaken met onder meer wapenproducenten, tabaksfabrikanten en bedrijven die meer dan 5% van hun omzet halen uit olie- en gaswinning. Maar er zijn meer uitsluitingscriteria. We zijn tamelijk kieskeurig.”

Waarom is het zo belangrijk om te beleggen in beursgenoteerde bedrijven?

“Triodos Bank en Triodos Investment Management, leveren een bijdrage aan positieve verandering in de samenleving. Voor een belangrijk deel doen we dat door leningen te verstrekken aan duurzame ondernemers, zoals biologische boeren en bedrijven die windmolenparken bouwen. Ondersteunen van dit soort initiatieven is ontzettend belangrijk. Het is in zekere zin de kern van het werk van Triodos Bank. Maar of we het nu leuk vinden of niet, een groot deel van de economie wordt uitgemaakt door heel grote bedrijven die niet volledig duurzaam zijn.

Als die hun koers echter wel een paar graden duurzamer maken, heeft dat een enorm effect. Ik had het al over DSM. Dat verbruikt jaarlijks net zo veel energie als 3 miljoen huishoudens. Als we écht een stap vooruit willen zetten bij de aanpak van klimaatverandering, dan moet ook DSM veranderen en overschakelen op gebruik van duurzame stroom. En dat doet het bedrijf dus ook.”

Hoe verklaar je jullie invloed op het beleid van bedrijven?

“Ik denk dat het komt doordat we ons echt met hen verbinden. ‘Engagement’ noemen we dat. We doen veel meer dan alleen aandelen kopen op de beurs. We voeren gesprekken met de ondernemingen, en stimuleren ze om zich duurzamer te gedragen. Want hoe goed ze het soms ook doen, het kan altijd beter. Je bent nooit klaar met duurzaamheid. En let wel: de bedrijven waar we uiteindelijk zaken mee doen, zijn echt door de mangel gehaald. Het selectieproces is lang en intensief, en de criteria zijn streng.”

De resultaten van de beleggingsactiviteiten van Triodos Bank zijn soms breder dan ‘alleen’ een meer duurzame koers van een individueel bedrijf. Veltmeijer: “We zetten ons ook in voor strengere wetgeving. Zo hebben we ons bij de Europese Unie hard gemaakt voor regelgeving die bedrijven ertoe verplicht om te laten zien waar ze hun grondstoffen vandaan halen.

WAPENS
& KERNENERGIE
In 2015 stelde Triodos Research 661 keer vragen aan 280 beursgenoteerde bedrijven. De meeste vragen gingen over het beleid van bedrijven ten aanzien van wapens, kernenergie, klimaatverandering, arbeidsomstandigheden en dierenwelzijn. 86% van de aangeschreven bedrijven reageerden op de vragen. www.triodos.nl/engagement-report (Engelstalig)

Het ziet er naar uit dat deze wetgeving binnenkort wordt aangenomen door de Europese lidstaten. Dit heeft betrekking op zogenaamde ‘conflictmineralen’, zoals coltan en goud. Die worden ondermeer verwerkt in elektrische apparaten. Veel van deze mineralen komen uit mijnen in de Democratische Republiek Congo. De opbrengst wordt vaak gebruikt om strijdende partijen in dat land te financieren. Door de nieuwe wetgeving zijn bedrijven verplicht om de herkomst van hun mineralen openbaar te maken. Dat is een eerste stap naar meer verantwoord gedrag. Een overzicht van al onze resultaten staat in het Engagement Report 2015 (Engelstalig).”

Op welke thema’s richten jullie je in 2016?

“We gaan bedrijven beoordelen op de vraag in hoeverre ze hun CO2-uitstoot beperken. Dat zijn ze verplicht op basis van het klimaatakkoord van Parijs. We zullen bedrijven ook aanspreken op hun inspanningen om tot een evenwichtiger verdeling tussen vrouwen en mannen te komen in hogere managementposities. Verder gaan we extra letten op de manier waarop bedrijven met dierenwelzijn omgaan. En we willen dat bedrijven, met name in de textielindustrie, flinke vooruitgang boeken als het gaat om het betalen van eerlijke lonen in ontwikkelingslanden.”

Tekst: Tobias Reijngoud
Fotografie: Sylvain Liechti voor MONUSCO, Fairphone, Randy Chiu

Meer lezen over Triodos Research?

> Beleggen in verandering

> Hoe Triodos Bank grote bedrijven tot verandering stimuleert